De droom blijft de mens fascineren. Maar hoewel we veel van de droommechanismes weten, snappen we – Inception ten spijt – nog steeds weinig van de betekenis ervan. Brankele kende een vreemde droom en besloot uit te zoeken wat haar nu precies overkwam en nog belangrijker: waarom?
Een rivier stroomt langs het huisje waar het vonnis zo meteen voltrokken wordt. Zonnestralen verwarmen mijn dikke buik. Ik ben zwanger, van een drieling. Mijn vrienden proberen me te ondersteunen, maar dat wordt bemoeilijkt door het drijfzand waarin we steeds verder wegzakken. Iemand vertelt een grap en we lachen. Ongeduldig kijken we naar het huisje verderop: nog geen beweging te zien. Met een ander gezicht dan normaal komt mijn vader een versgebakken appeltaart langs brengen die we samen gretig oppeuzelen. Het wordt tijd, dit raadsel moet opgelost. Met mijn handen op mijn buik vlieg ik over de rivier, die inmiddels bestaat uit deinende hondenkopjes, om mijn oor te luister te leggen. Er komt rook uit de van Lego gebouwde schoorsteen. Er klinken klokslagen van een kerk die in geen velden of wegen te bekennen is. De voorzitter verkondigt met zware stem: “En als de dader schuldig bevonden is:…” Wekker. Wakker. Weg droom.
Dag dromen
Zo intens en memorabel als de droom tijdens je slaap leek, zo snel is hij ook weer vervluchtigd als je wakker wordt. De droom is als een rafelig draadje dat je slechts bij de losse uiteinden kan vastpakken: hoe harder je je eraan vast probeert te klampen, hoe meer en sneller de onderdelen zich ontspinnen en de droominhoud vervliegt. De wereld die zich in slaaptoestand zo helder aan je voordeed, valt bij aanraking uit elkaar, alsof ze was opgetrokken uit stof. Vervolgens kan een nietszeggende gebeurtenis die avond of zelfs dagen later je droom weer fragmentarisch aan je doen verschijnen. Waarom kunnen we ons deze fabelachtige werelden niet meer herinneren? En kan je daar wat aan doen?
Verlamd maar bedrijvig
De verhalende dromen vinden voornamelijk plaats tijdens de REM-slaap, de lichtste slaapfase. De REM-slaap vindt in elke slaapcyclus plaats, die ongeveer 90 minuten in beslag neemt, en duurt naarmate de slaap vordert steeds langer. Behalve je ogen die heen en weer bewegen (vandaar de naam: Rapid Eye Movement-slaap) zijn al je spieren compleet ontspannen omdat het motorische verkeer in de hersens onderdrukt wordt. Tussen droom en daad staat dus wel meer in de weg dan slechts wetten of praktische bezwaren.
En slaapwandelen dan? Dat gebeurt tijdens de diepste slaapfase, waarin spieren zich wel kunnen aanspannen. Het is dus ook geen uitvoering van een gedroomde actie.
In tegenstelling tot de spieractiviteit is de hersenactiviteit tijdens de REM-slaap bijzonder hoog. De signalen van de buitenwereld komen echter nauwelijks meer binnen, dus de interne bedrijvigheid wordt zélf behandeld als inkomende stimuli. De hersens activeren zichzelf als het ware. Daarbij komt dat de gebieden die in wakende staat zorg dragen voor logica, geheugen en aandacht veel minder actief zijn, terwijl de emotie-regulerende gebieden extra gestimuleerd worden. Deze woelige combinatie kan niet anders dan voor hyper associatieve, compleet van de pot gerukte, maar wel enorm emotionerende belevenissen zorgen. Bij gebrek aan opperbaas accepteer je het totale gebrek aan causaliteit en natuurwetten zonder twijfel, en krijgt je hersenenergie de vrije loop. Dit zou er voor kunnen zorgen dat je na het slapen opeens de oplossing hebt gevonden voor een lang overdacht probleem. In je dromen leg je immers connecties waar je overdag zelfs in de meest creatieve bui niet toe in staat bent. De controlerende hersengebieden die onderdrukt worden tijdens dromen zijn overigens ook bij schizofrene patiënten minder actief: dromen lijkt dus een soort ‘hallucineren by night’.
De reden van de vluchtigheid van je dromen is dat sommige neurotransmitters tijdens de slaap verminderd afgegeven worden, waardoor het geheugen niet goed werkt. De dingen die je ‘meemaakt’ onthoud je dus niet. Als je meteen na ontwaken je droomverhaal oprakelt – een kunde die je kan trainen – kan je deze geheugenloze periode overbruggen, en je droom redden van de vergetelheid. De overgrote meerderheid herinneren we ons echter niet. Het zijn vaak slechts de dromen waaruit we ontwaken die ons nog enigszins bijblijven, niet de rest van de gemiddeld twee uur die je per nacht droomt.
Bron
http://hardhoofd.com/2010/12/08/dromen
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten